ازدواج سکونت وآرامش
هدف از ازدواج سکونت و آرامش است «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ: و از نشانههای او اینکه همسرانی از جنس خود شما برای شما آفرید تا در کنار آنها آرامش یابید و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد، در این نشانههایی است برای گروهی که تفکّر میکنند». ١
آیات: نشانهها خلَقَ: خلق کرد، آفرید اَزْواجا: همسر تَسْکُنُوا: آرامش باطن و انس بگیرند جَعَلَ: قرار داد مَوَدَّة: دوستی رَحْمَة: مهربانی یَتَفَکَّرُون: میاندیشند، تفکر میکنند
خداوند در این آیه میفرماید: «دیگر از نشانههای خدا این است که از جنس خودتان همسرانی برای شما آفرید تا در کنار آنها آرامش یابید» و از آنجا که ادامه این پیوند در میان همسران خصوصا و در میان همه انسانها عموما نیاز به یک جاذبه و کشش قلبی و روحانی دارد به دنبال آن اضافه میکند: «و در میان شما مودت و رحمت قرار داد».
جالب اینکه قرآن در این آیه هدف ازدواج را سکونت و آرامش قرار داده است و با تعبیر پرمعنی «لِتَسْکُنُوا» مسائل بسیاری را بیان کرده است و نظیر این تعبیر در آیه ۱۸۹ سوره اعراف نیز آمده است.
به راستی وجود همسران با این ویژگیها برای انسانها که مایه آرامش زندگی آنها است یکی از مواهب بزرگ الهی محسوب میشود، این آرامش از اینجا ناشی میشود که این دو جنس مکمّل یکدیگر و مایه شکوفایی و نشاط و پرورش یکدیگر میباشند به طوری که هریک بدون دیگری ناقص است و طبیعی است که میان یک موجود و مکمل وجود او چنین جاذبه نیرومندی وجود داشته است و همچنین این آرامش و سکوت هم از نظر جسمی است و هم از نظر روحی، هم از جنبه فردی و هم اجتماعی. هنگامی که انسان از مرحله تجرّد گام به مرحله زندگی میگذارد شخصیت تازه ای در خود مییابد و احساس مسئولیت بیشتر میکند و این است معنی احساس آرامش در سایه ازدواج. و اما مسأله «مودّت» و «رحمت»، در حقیقت ملاط و چسب مصالح ساختمانی جامعه انسانی است چراکه جامعه از فرد فرد انسانها تشکیل شده، اگر این افراد پراکنده و آن اجزاء مختلف با هم ارتباط و پیوند پیدا کنند جامعه ای به وجود نخواهد آمد.
فرق میان «مودّت» و «رحمت» ممکن است از جهات مختلف باشد.
۱ «مودّت» انگیزه ارتباط در آغاز کار است، اما در پایان یکی از دو همسر ممکن است ضعیف و ناتوان گردد و قادر بر خدمتی نباشد «رحمت» ۲ «مودّت» در مورد بزرگترها است که میتوانند نسبت به هم خدمت کنند اما کودکان و فرزندان در سایه «رحمت» پرورش مییابند.
۳ «مودّت» غالبا جنبه متقابل دارد، امّا رحمت یک جانبه و ایثارگرانه است، زیرا برای بقاء یک خانواده خدمات متقابل لازم است که سرچشمه آن مودت است و گاه خدمات بلا عوض که نیاز به ایثار و «رحمت» دارد.
البته خداوند آیه «مودّت» و «رحمت» را میان دو همسر بیان میکند و اشاره دارد که خانواده بدون این دو اصل امکان پذیر نیست و از میان رفتن این دو پیوند و حتی ضعف وکمبود آن ، مایه هزاران بدبختی، ناراحتی،اضطراب در خانواده و جامعه است.
ازدواج پیوند آسمانی از دیدگاه قرآن و سنت، ص١٤
١_٢١ روم